Τετάρτη 25 Μαΐου 2011

Ισχυρός πυρήνας, αδύναμη περιφέρεια

Ο φόβος ότι η κρίση χρέους στην Ελλάδα μπορεί να προμηνύει παρόμοιες καταστάσεις σε άλλα μέλη της ευρωζώνης έχει επιβεβαιωθεί. Τον Νοέμβριο η Ιρλανδία συναντά την Ελλάδα σε μια πορεία για την θεραπεία της οικονομίας της, αποτελώντας την πρώτη χώρα της ευρωζώνης που ζητά χρηματοδότηση από το πρόγραμμα διάσωσης που συμφωνήθηκε τον Μάιο του 2010 σε συνεννόηση με το ΔΝΤ, και τον Απρίλιο του τρέχοντος έτους ακολούθησε και η Πορτογαλία. Οι υποσχέσεις για την αντιμετώπιση των ελλειμμάτων του προϋπολογισμού μέσω περικοπών των δημόσιων δαπανών και αυξήσεων των φόρων έχουν προσφέρει ελάχιστη διαβεβαίωση προς τους κατόχους των ομολογιών, οι οποίοι ξέρουν ότι η λιτότητα θα προκαλέσει απώλειες στην ανάπτυξη.
Η ευρωπαϊκή οικονομία αντιμετωπίζει αρκετάπροβλήματα. Το ΑΕΠ αυξήθηκε στις περισσότερες χώρες έως το 2010, αλλά μεγάλες διαφορές στις επιπτώσεις. Η Γερμανία ήταν σε ιδιαίτερα καλή κατάσταση: η οικονομία της αναπτύχθηκε κατά σχεδόν 5% σε ετήσια βάση το πρώτο τρίμηνο του 2011. Όμως το ΑΕΠ στην Ελλάδα έχει καταρρεύσει υπό το βάρος της λιτότητας, η Ιρλανδία έχει συρρικνωθεί στα τέλη του 2010, και η οικονομία της Ισπανίας αναπτύσσεται ελάχιστα.
Σε πολλές χώρες δεν παρατηρείται αύξηση της ανεργίας, τόσο όσο κανείς θα περίμενε δεδομένου του μεγέθους της κρίσης. Η Γερμανία έχει πλέον χαμηλότερα ποσοστά ανεργίας από ό,τι πριν από την κρίση, εν μέρει λόγω του συστήματος μερικής απασχόλησης και της ρύθμισης του ευέλικτου ωραρίου στον βιομηχανικό τομέα της. Οι πλέον πληγείσες χώρες είναι η Ιρλανδία και η Ισπανία, όπου η κατασκευαστική κατάρρευση έχει διογκώσει την ανεργία. Η ανεργία των νέων είναι ιδιαίτερα υψηλή στην Ισπανία, προκαλώντας πορείες διαμαρτυρίας τον Μάιο. Η Βρετανία είχε καλύτερη εξέλιξη λόγω του γεγονότος πως το σφιχτό νομοθετικό πλαίσιό της περιόρισε την ανάπτυξη του κατασκευαστικού κλάδου της κατά τη διάρκεια της παγκόσμιας κατασκευαστικής ανάπτυξης.
Αδύναμη ανάπτυξη και υψηλά ποσοστά ανεργίας προβληματίζουν τις χώρες που έχουν ήδη υψηλά επίπεδα δημόσιου χρέους. Αυτό εξηγεί γιατί η Ελλάδα ήταν η πρώτη που έχασε την εμπιστοσύνη των αγορών, έχοντας ποσοστό δημόσιου χρέους ως προς το ΑΕΠ που έφτανε το 127% και το δημοσιονομικό έλλειμμα το 15,4% του ΑΕΠ το 2009, καθιστώντας την την πιο οικονομικά ακραία χώρα της ευρωζώνης. Η Ιρλανδία είχε χαμηλό δημόσιο χρέος κατά την έναρξη της κρίσης, αλλά η κατάσταση άρχισε να υπονομεύεται από τη δέσμευσή της για συγκράτηση των τραπεζών, μαζί με προβληματικά φορολογικά έσοδα, τα οποία δημιουργήθηκαν από ένα συνδυασμό ύφεσης και στεγαστικής χρεωκοπίας. Οι προβλέψεις στα μέσα του Μαΐου από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή έδειξε το δημόσιο χρέος να ξεπερνά το 100% του ΑΕΠ στην Ιρλανδία και την Πορτογαλία μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους και να φτάνει το συγκλονιστικό 158% του ΑΕΠ στην Ελλάδα. Άλλες χώρες κάνουν περικοπές πριν οι αγορές ασκήσουν πραγματική πίεση: το χρέος της Βρετανίας έχει τη μεγαλύτερη ωριμότητα αντμετώπισης οποιουδήποτε άλλου μέλους της ΕΕ, αλλά στόχος της εξακολουθεί να είναι η τακτοποίηση των οικονομικών της εντός των επόμενων τεσσάρων βάναυσων ετών.

Πηγή: The Economist

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου